آشنایی با انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی IEA

انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی (International Association for the Evaluation Achievement) با نام اختصاری AIE ، یک تعاونی مستقل و بین المللی متشکل از مراکز پژوهشی است. رسالت این انجمن، هدایت و اجرای مطالعات تطبیقی با تکیه بر سیاستها و امور آموزشی است که به ارتقای یادگیری در سراسر نظامهای آموزشی منجر می­شود.

انجمن مجموعه­ای از مطالعات یادگیری در زمینه موضوعات آموزشی اساسی و نیز مطالعه در زمینه علائق ویژه اعضا را تصویب و اجرا می­کند. در ادامه به ارائه توضیح مختصری در رابطه با این انجمن و تاریخچه آن و طرح های در دست اجرای آن می­پردازیم.  

IEA یک انجمن بین المللی علمی و غیردولتی است که با هدف اجرای پژوهشهای تربیتی در سراسر جهان در کشور بلژیک مجوز فعالیت گرفته است. طبق قانون بلژیک انجمن در همه زمینه­ها و امور خود چه در زمینه طراحی و اجرای فعالیت­های پژوهشی و چه در زمینه عضویت، قبول کمک و پذیرش یا اهدای جوایز از معافیت مالیاتی برخوردار است.

 این انجمن در طی سالهای 1959 تا 1962 به عنوان اولین تجربه، اقدام به اجرای طرحی در مورد نظام­های آموزشی یازده کشور نمود. این طرح نظام­های آموزشی کشورهای بلژیک، انگلستان، فنلاند، آلمان، اسرائیل، لهستان، اسکاتلند، سوئیس، سوئد، ایالات متحده و یوگسلاوی را در بر می­گرفت. در مطالعه فوق یکی از موضوعاتی که مورد توجه قرار گرفت، ارزیابی علوم بود.

اقدام بعدی، اولین مطالعه در زمینه تفاوتهای موجود تدریس ریاضی در نظام­های مختلف بود که ....

لطفا بقیه را در ادامه مطلب مطالعه نمایید....

ادامه نوشته

برخی از نکاتي كه يك معلم بايد حين تدريس مد نظر قرار دهد

v       از بدو ورود خوشرو اما جدي ، قاطع و كوشا باشد.

v       در توزيع صدا و نگاه و حضور خود در كنار فراگيران مساوات را رعايت كند.

v       از تشويق براي تحريك بيشتر دانش آموزان استفاده كند و بيشتر سعي نمايد تا از تشويق هاي غير مادي بهره جويد زيرا تشويق هاي مادي كم كم ارزش خود را از دست مي دهد و فراگيران را پر توقع مي سازد.

v       بين مطالب تدريس شده و زندگي واقعي فراگيران ارتباط منطقي بر قرار سازد.

v       از تجربيات قابل لمس و قبول دانش آموزان براي بهتر فهميدن دروس كمك بگيرد. 

v       صداي او متغير باشد و ساختار دستوري جملات را رعايت كند تا باعث جلب بيشتر فراگيران گردد.

v       از كتاب درسي به عنوان يكي از بهترين وسيله هاي آموزشي استفاده كند و فراگيران را به استفاده هر چه بيشتر از آن تشويق نمايد.

 

v       فراهم آوردن موقعيت مناسب جهت انديشيدن دانش آموزان و به كار انداختن قوه تفكر و خلاقيت در فراگيران بايد جزء مهم ترين اهداف باشد. 

v       به تفاوت هاي فردي فراگيران در امر آموزش توجه جدي داشته باشد.

v       از وسايل كمك آموزشي مناسب در زمان مناسب استفاده نمايد نه آنكه مقدار زيادي وسايل كمك آموزشي به كلاس آورده ولي حتي فرصت نگاه كردن آن ها را هم به فراگيران ندهد.

v       در كار خود ابداع و نوآوري داشته و سعي كند با روش هاي جديد هر چند ساده تدريس خود را به اجرا در آورد.

v       مطالب خود را به روز نمايد و از لحاظ علمي و ادبي آن ها را در حد مطلوبي ارائه نمايد.

v       زمينه هايي را جهت كشف اصول و مفاهيم و قواعد اصلي درس براي فراگيران فراهم نمايد نه آن كه آن ها را مستقيماً و به راحتي در اختيار آن ها قرار دهد. 

v       ارزشيابي تكويني او از اهداف رفتاري تعيين شده ي او سرچشمه گرفته باشد ، نه مسائل جزئي و پيش پا افتاده و بي ارزش.

v       فراگيران را به تشكيل گروه ها و كارهاي مشاركتي تشويق نمايد واز دست گذاشتن روي افراد خاص مثل سرگروه يا نماينده خود داري نمايد.

v       براي ايجاد انگيزه جهت ارائه ي درس جديد راهبردهاي مناسبي را كه مختصر و كوتاه و مفيد باشد به كار گيرد.

v       مدل قرار گرفتن فراگيران در كلاس با اجراي روش تدريس هماهنگي داشته باشد.

v       در ارائه تكليف استعداد و توانائي هاي كلاس را در نظر گرفته و ضمن ارائه تكاليفي كه باعث پرورش خلاقيت وعلاقه مندي بيشتر آنها به درس مي شود، تلاش كند تكاليف را در كلاس معين كند كه نه سطح دشواري آن پايين يا بسيار بالا باشد به طوري كه در حد توان فراگير باشد و روح پژوهش و تحقيق را در فراگيران پرورش دهد.

v       كلاس او بايد داراي نظم و انضباط مناسبي باشد و سعي نمايد كه نه كلاس آن چنان خشك و خسته كننده باشد و نه در اثر بي نظمي دچار هرج ومرج شود.

v       سعي در تقويت مهارت هاي اجتماعي فراگيران نمايد و تلاش كند با گوش دادن به صحبت هاي فراگيران وهمفكري آن ها زمينه تعامل اجتماعي را در آن ها به وجود آورد.

v       در جهت شادابي و طراوت كلاس درس ضمن به كارگيري روش هاي فعال كه جذاب و دلچسب باشد سعي در بر نشاط نمودن كلاس به وسيله بيان قصه ها و پند ها و اشعار و ... بنمايد.

v       معلم بايد ظاهري آراسته و مرتب داشته باشد وآن چنان رفتار كند كه الگوي مناسبي براي فراگير باشد.

v       براي پرورش و تربيت ديني و اجتماعي فراگيران به بيان مناسب ها و موقعيت هاي خاص تاريخ جامعه پرداخته و آن را در حد امكان به درس مربوطه ربط داده واهميت آن موضوع را گوشزد نمايد.

v       در پاسخ به سؤالات فراگيران صبور و بردبار باشد و به طور عادلانه به سؤالات آن ها پاسخ گويد تا حس كنجكاوي و پرسشگري آنان را تقويت نمايد.

نقشه ها و پرچم های ایران در طول تاریخ

نقشه ها در ادامه مطلب می باشد جالبه حتما  ببینید.

ادامه نوشته

آشنایی با نظریه واقعیت درمانی ویلیام گلاسر نویسنده کتاب مدارس بدون شکست

 

واقعیت درمانی از اصول نظری و عملی است که در دهه ۱۹۵۰میلادی بوسیله روانپزشکی  بنام ویلیام گلاسر مطرح شد و در سال ۱۹۶۵ میلادی مبانی آن در کتاب "واقعیت درمانی" انتشار یافت. واقعیت درمانی نوعی روان درمانی است که درآن سعی می شود با توجه به مفاهیم واقعیت با مسوولیت و امور درست و نادرست زندگی فرد، به رفع مشکلاتش کمک شود. وی تا سال ۱۹۵۷ به صورت خصوصی در لس آنجلس به عنوان یک روانپزشک کار می کرد و آشنایی وسیعی در زمینه بازپروری داشته است.روش او در درمان جوانان بزهکار توجه گسترده ای را به خود جلب کرده است. او چندین سال در مقام مشاور رسمی مدرسه  ونتورا  برای دختران تحت پوشش مدیریت "جوانان کالیفرنیا" انجام وظیفه کرد.

گلاسر در مقدمه کتاب خود تحت عنوان مدارس بدون شکست عنوان می نمایدکه،امروزه بسیاری از ...

ادامه نوشته

آشنایی با حکــــــیم "ارد بـــــــزرگ "

حکیم ارد بزرگ چهارمین حکیم تاریخ ایرانزمین و پدر حکمت اردیسم است سه حکیم پیش از او عبارتند از : حکیم بزرگمهر ، حکیم فردوسی و حکیم خیام نیشابوری .

گفته می شود ریشه حکیم ارد بزرگ به دودمان سلجوقیان می رسد در واقع او از تبار ملک شاه سلجوقی است کسی که دستور تکثیر شاهنامه را داد و از خواجه نظام الملک خواست تاریخ خورشیدی را در برابر تاریخ قمری توسط دانشمندان بزرگ آن زمان همانند خیام نیشابوری فراهم آورد.

نام مهمترین اثر حکیم ارد بزرگ کتاب "نامه سرخ" می باشد .حکیم در 34 فرگرد (فصل) کتاب نامه سرخ نظرات خردمندانه خود را پیرامون هستی بیان کرده است این کتاب در مجموع دارای  1118 سخن برگزیده است .

حکیم ارد بزرگ از زبان خودش :

ارد یک ایرانی است ، کسی که دلداده میهن و مردم سرزمین مادری خویش است ، سخنان او دلدادگی های اوست ،......

ادامه نوشته

دکتر پردیس ثابتی افتخاری دیگر از ایران زمین

پردیس ثابتی در سال ۱۳۵۳ در تهران زاده شده است. او از دو سالگی به همراه خانواده‌اش به آمریکا مهاجرت کرد و در آنجا ساکن شد.

وی دوره لیسانس را در «مؤسسه تکنولوژی ماساچوست»، ام.آی.تی، سپری کرد و پس از آن تحصیلات عالی خود را در دانشگاه آکسفورد ادامه داد. تحصیلات خود را در دانشگاه هاروارد آمریکا نیز با نتیجه‌ای شگفت‌انگیز به پایان رساند : او سومین زن در طول تاریخ این دانشگاه بود که با معدل ۱۰۰ و مدارج کامل فارغ‌التحصیل شد.

پس از آن بود که دانشگاه هاروارد از او دعوت به همکاری کرد و اکنون پردیس ثابتی، با عنوان استادیار هاروارد، یکی از استادان جوان ایرانی‌تبار در این دانشگاه به شمار می‌رود و سرپرستی یک پژوهش مهم پزشکی، در باره تکامل انسانی، را در مرکز سامانه‌های زیست‌های تکاملی بر عهده دارد.

ثابتی به ‌دنبال درک روشنی از چگونگی تکامل ژنوم انسانی است و تیم همراهش در جریان مطالعاتی که نتایج آنها در شماره اخیر نشریه نیچر منتشر شده ‌است به طور مثال تغییراتی را در دی ان آ مردم آفریقای غربی شناسایی کرده‌است که به نظر می‌رسد با ابتلا به تب Lassa در ارتباط است. این محقق ایرانی-آمریکایی همچنین تغییراتی را در دو  ژن جمعیت آسیایی‌ها شناسایی کرده‌است که در شکل گیری غدد ریز مویی و غدد تولید کننده عرق بدن نقش دارد.

او می گوید : آنچه که من و محققان همراهم در Broad Institute دانشگاه MIT انجام دادیم در حقیقت ارایه روشی است که نشان می دهد چه عواملی در ژنوم انسانی مهم بوده و می توان روی آن کار کرد تا بسیاری از اسرار نهفته آن را رمز گشایی کنیم. وی در بخشی از تحقیقات خود در قالب تیمی از دانشمندان بین المللی با استفاده از این روش، ابزار ژنومیک مدرنی ارایه کرده است تا با استفاده از آن به کنکاش در زیست شناسی انگل مالاریا پرداخته تا آن را در مناطق مستعدی همچون آفریقا ریشه کن کند.

این محقق ایرانی افزود : هم اکنون یکی از مهمترین تمرکزهایمان کار بر روی ژنوم مالاریا و HIV است. به دنبال آن هستیم که با درک روشنی از آنها متوجه شویم چگونه می توان با اعمال تغییراتی در ژنوم انسانی تمامی افراد را در برابر بیماریهای مختلفی نظیر مالاریا مصون کرد. او می گوید : ما همواره از این نکته در تعجب و حیرت بوده ایم که چرا برخی از افراد به بیماری همچون مالاریا مبتلا می شوند اما برخی مصونیت دارند!

دکتر ثابتی طی سالهای اخیر تحقیقات وسیع و دامنه داری را در عرصه تکامل انسانی با همکاری اریک لندر از محققن سرشناس این عرصه در جهان آغاز کرده که نتیجه آن انعکاس گام به گام این دستاوردها در معتبرترین نشریان علمی و تحقیقاتی جهان از جمله نیچر و ساینس بوده است.

این محقق ایرانی مولف بیش از 20 عنوان مقاله تخصصی در این عرصه است. در عین حال از کارشناسان و متخصصان تاثیرگذار در عرصه تکامل انسانی و بیماریهای واگیردار محسوب می شود. وی یکی از سرشناس ترین محققان آمریکا در زمینه بررسی ژنوم مالاریا بوده و از بنیاد Gates Foundation Grant نیز بالغ بر 2 میلیون دلار بودجه تحقیقاتی دریافت کرده است.

پردیس ثابتی اخیرا نیز به عنوان یکی از ۱۰۰ چهره نابغه جهان از سوی گروه بین المللی Creators Synectics معرفی شده‌است. این گروه بین المللی پردیس ثابتی را از محققان برجسته دانشگاه‌ های معتبری نظیر هاروارد، آکسفورد و ام آی تی را به عنوان چهره چهل و نهم معرفی کرده ‌است. شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز در سال ۲۰۰۷، ثابتی را به عنوان «یکی از ۸ نوابغی که دنیای ما را متحول خواهند ساخت» عنوان کرده‌است.

پروفسور اریک لندر، عضو هیأت علمی دانشگاه‌های هاروارد و ام.آی.تی، نیز با تحسین «نگاه کنجکاو پردیس و پژوهش‌های علمی او» می‌گوید : «حتی امتیاز نابغه بودن هم اندکی از رفتار متین و فروتنانه پردیس نکاسته است.» دایان ویرث، از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد، نیز با تمجید از دستاورد علمی دکتر ثابتی می‌گوید : «پردیس سزاوار عنوانی است که او را در ردیف شایسته‌ترین سرآمدان علمی آغاز قرن بیست و یکم قرار داده است.»

خانم ثابتی در کارهای هنری نیز فعالیت دارد و در حاشیه‌های کارهای علمی خود به خوانندگی نیز می‌پردازد.

روز پدر در سایر کشورها چه روزی است؟

 

روز پدر در ایران :

در ایران روز پدر در ۱۳ رجب زادروز حضرت علی بن ابیطالب (ع)  گرامی داشته می‌شود.

قبل از انقلاب اسلامی، روز ۲۴ اسفند زادروز رضا شاه بر پایهٔ گاهشمار ایرانی روز پدر نامیده می‌شد. اما پس از انقلاب اسلامی روز پدر به زادروز حضرت امیرالمومنین (ع) تغییر یافت.

در بسیاری کشورها روز پدر، سومین یکشنبهٔ ماه ژوئن در نظر گرفته شده‌است. این روز در ادامهٔ روز مادر و قدردانی از مادران است.

روز پدر در آلمان:

روز پدر در آلمان(Vatertag) نسبت به دیگر کشورهای جهان متفاوت است.روز عروج مسیح به آسمان به عنوان روز پدر در نظر گرفته شده‌است (روز سه شنبه، چهل روز پس از عید پاک). این روز، یک تعطیلی رسمی است و در برخی مناطق آلمان به آن «روز مرد» : (Männertag) یا «روز آقایان» : (Herrentag) نیز می‌گویند.

روز پدر در آمریکا:

در آمریکا روز پدر در سومین یکشنبهٔ ماه ژوئن جشن گرفته می‌شود. این روز اولین بار در ۱۹ ژوئن ۱۹۱۰ در اسپوکین گرامی داشته شد.

روز پدر به شکل امروزی آن از سوی سونورا اسمارت داد زادهٔ آرکانزاس ایجاد شد. پدر او ویلیام جکسون اسمارت، یکی از کهنه سربازان دوران جنگ داخلی آمریکا بود، او به تنها شش فرزندش را در اسپوکین بزرگ کرده بود.دختر او سونورا، بسیار تحت تاثیر تلاش‌های آنا جارویز برای جا انداختن روز مادر قرار گرفته بود، برای همین او روز ۵ ژوئن زادروز پدرش را به عنوان روز پدر معرفی کرد اما آمادگی لازم برای برگزاری مراسم بزرگداشت را نداشت درنتیجه مراسم به سومین یکشنبهٔ ژوئن منتقل شد.

خیلی زود ویلیام جنینگ برایان به صورت غیر رسمی از این مراسم حمایت کرد. در ۱۹۱۶ خانوادهٔ وودرو ویلسون رئیس جمهور وقت نیز برای او مراسم بزرگداشت روز پدر را برگزار کردند. در ۱۹۲۴ کالوین کولیج رئیس جمهور آن دوران پیشنهاد کرد که روز پدر به عنوان یک روز ملی شناخته شود.

روز پدر در اسپانیا:

روز پدر به اسپانیایی: (El Día del Padre) در روز جشن یوسف مقدس، در ۱۹ مارسگرامی داشته می‌شود. در این روز مقدس، بانک‌ها و بسیاری از مغازه‌ها تعطیل اند.

روز پدر در استرالیا:

مردم در استرالیا، در اولین یکشنبهٔ سپتامبر روز پدر را گرامی می‌دارند، این روز تعطیلی عمومی نیست. هر ساله در ۳۲ شهرستان ایالت ویکتوریا برای بزرگداشت پدرها و نشان دادن اهمیت نقشی که آن‌ها در تربیت فرزندان دارند، جشنی برگزار می‌شود و به پدران برگزیده «جایزهٔ پدر سال» داده می‌شود.

روز پدر در ایتالیا:

در ایتالیا، مطابق سنت‌های کاتولیک روم، روز پدر در ۱۹ مارس، «روز یوسف مقدس» به ایتالیایی: (Festa di San Giuseppe) گرامی داشته می‌شود. این روز یک تعطیلی عمومی نیست.

روز پدر در پاکستان:

در پاکستان روزی به نام روز پدر وجود ندارد. تنها آن‌هایی که از آمریکایی‌ها تاثیر گرفته‌اند به پیروی از آن‌ها سومین یکشنبهٔ ژوئن را به عنوان روز پدر گرامی می‌دارند.

روز پدر در ژاپن:

در ژاپن در سومین یکشنبهٔ ژوئن روز پدر گرامی داشته می‌شود. این روز تعطیل عمومی نیست.

روز پدر در کانادا:

روز پدر در کانادا در سومین یکشنبهٔ ماه ژوئن گرامی داشته می‌شود، این روز یک تعطیلی عمومی نیست. معمولا افراد در این روز، روز خود را با پدر خانواده سپری می‌کنند، جشن کوچکی می‌گیرند و هدیه می‌دهند.

روز پدر در کره:

در کره، روز پدر و مادر در ۸ مه هر سال گرامی داشته می‌شود. این روز تعطیل رسمی نیست.

روز پدر در مالزی:

در مالزی در سومین یکشنبهٔ ژوئن روز پدر گرامی داشته می‌شود. این روز تعطیل عمومی نیست.

منبع:برگرفته از ویکی پدیا

جابجايي پنج شنبه ها با ديگر ايام هفته براي زنان شاغل داراي فرزند زير 7 سال

براساس مصوبه هيئت وزيران ابلاغ شد:

براساس مصوبه هيئت وزيران زنان شاغل با داشتن فرزند زير 7 سال يا دانش آموز دوره ابتدايي مجازند پنج شنبه ها ي كاري خود را با ديگر ايام هفته جابجا كنند.

به گزارش مركز اطلاع رساني و روابط عمومي وزارت آموزش و پرورش مصوبه شماره 348209/ت 47863   مورخ شانزدهم اسفندماه90 توسط هيات وزيران صادر شده است.

براين اساس  كاركنان زن شاغل دستگاه هاي اجرايي موضوع ماده 5 قانون مديريت خدمات كشوري با داشتن فرزند زير هفت سال يا دانش آموز دوره ابتدايي مي توانند ساعات كاري خود در روزهاي پنجشنبه را با ديگر ايام هفته با رعايت سقف مقرر در ماده (44) قانون مديريت خدمات كشوري  يا از طريق دوركاري جبران نمايند.

 شايان ذكر است؛  آمار كاركنان واجد شرايط بايد حداكثر تا اول خردادماه 91به معاونت مربوطه اعلام شود.

نکاتی برای اداره ی مطلوب کلاس

 

رهبری و هدایت کلاس:

معلم برای اداره مطلوب کلاس به دو مهارت مهم احتیاج دارد، یکی برقراری ارتباط مؤثر و مثبت با دانش آموزان و دیگری، مدیریت کلاس.برای کمک به معلمان در ایجاد جوی آرام و مطلوب در کلاس، چهار راهبرد پیشنهاد می شود:

الف) پیشگیری از رفتار های نامطلوب دانش آموزان در کلاس.
زیرا پیشگیری بهتر و آسان تر از درمان است. برای این کار معلم باید مسائلی را که موجب قطع توجه و ارتباط آموزشی در کلاس می شود شناخته و آنها را خنثی نماید. کاوینگتون (1999) در رابطه با این کار، نکات زیر را توصیه می کند:
  1- در بعضی مواقع با عوامل بی نظمی کلاس باید به طور انفرادی ارتباط برقرار کرده و از دلایل آن مطلع شوید.
  2- رفتارها و فعالیت های برهم زننده نظم را مشخص و آن را به صورت قوانین در کلاس مطرح کنید. مثلا: کثیف کردن دیوار ها قدغن است.
  3- منتظر برخی رفتار های غیر قابل پیش بینی باشید و میزان توانایی برخورد خود را با آنها بسنجید.
  4- دانش آموزان باید رفتارهای مطلوب معلم را باید بدانند. مثلا: دوست دارم برای صحبت، اول دست خود را بلند کنید.
  5- به رفتار های نامطلوب، واکنش جدی نشان دهید. زیرا بی توجهی به این امر موجب نا کارآمد جلوه کردن شما در نظر آنها می شود.
  6- در شروع کار، قوانین و ضوابط کلاس را مشخص و مطرح کنید و سعی کنید آنها، روشن و قابل اجرا باشند.
  7- قوانین باید قابل درک باشند، برای کلاسهای ابتدایی قوانین ساده و کلی تر و برای کلاسهای بالاتر قوانین پیچیده تر.
  8- کلاس درس را در آغاز با جدیت شروع کنید و متعاقب آن آزادی بیشتری به دانش آموزان بدهید، زیرا کنترل آنها پس از دادن آزادی های بسیار در آغاز، مشکل است.
  9- یادگیری را با اهمیت و معنی دار کنید تا دانش آموزان علاقمند شده و خسته نشوند.

علل رفتار های نامطلوب دانش آموزان در کلاس امور مختلفی همچون: خستگی از درس و بحث معلم، استقلال طلبی در مقابل معلم، جلب توجه و یا سردرگم بودن نسبت به انتظارات و قوانین کلاس، می تواند باشد. کانین (1970) با مقایسه رفتار معلمان در این زمینه، دریافت که آنچه مهم است اقدامات پیشگیرانه است.

 او سه ویژگی برای اقدامات پیشگیرانه مطلوب  در نظر گرفت:
  1) نظارت: معلم به طور فعال بیش از یک دانش آموز را مورد توجه قرار دهد و برای همه فعالیتی مشخص کند.

2) پاسخ مقتضی و مناسب به رفتار های نامطلوب دانش آموزان در کلاس: این کار برای پیشگیری از رفتار های بعدی صورت می گیرد و راهبرد های زیر به ترتیب میتواند در این امر مؤثر باشد:
     1- معلم در حین تدریس، نگاهی خیره و کوتاه مدت به دانش آموز خاطی داشته باشد.
     2- از شیوه بیان غیر مستقیم استفاده کند.
     3- به شکل تصنعی از شخص خاطی سوال کند. (چرا به جای شرکت در کلاس به کار دیگری مشغولید؟)
     4- از شیوه بیان مستقیم استفاده کند.
     5- الگو سازی رفتار مطلوب با اشاره به دانش آموزان دیگر.
     6- شیوه اصلاح رفتار، یعنی پاداش به رفتار های مطلوب و نادیده گرفتن رفتار های نامطلوب.
     7- منزوی کردن یا اخراج کردن دانش آموز خاطی.
  3) ارائه پاسخهای راهبردی به رفتار های نامطلوب دانش آموزان: با استفاده از نگرش انسان گرایانه، مذاکره منطقی با دانش آموزان، و استفاده از تحلیل کاربردی رفتار (بحث تقویت و پاداش).

تنبیه و پیامد های آن
تنبیه کاری است نامطلوب و مربیان تربیتی هرگز این شیوه را برای جلوگیری از رفتار نامطلوب و تنظیم مدیریت کلاس توصیه نمی کنند. اگرچه تجربه عمومی نشانگر آثار کوتاه مدت آن است اما متخصصان امر نگران آثار جانبی آن هستند. زیرا: تنبیه ممکن است بیش از حد تعمیم یابد و رفتار های دیگر دانش آموز را نیز تحت تأثیر قرار دهد؛ در صورت تکرار، اثر خود را از دست بدهد؛ و ایجاد احساس «درماندگی» و ناتوانی در دانش آموزان نماید. اِمر (1987) رهنمود های زیر را برای تنبیه دانش آموزان ارائه کرده است:
  1- به دلایلی که ذکر شد تا حد امکان از تنبیه کم استفاده کنید.
  2- دلیل خود را برای تنبیه دانش آموزان بیان کنید، تا بدانند رفتارشان بد بوده نه خودشان.

 ۳- دانش آموزان باید بدانند چه می توانند بکنند تا تنبیه نشوند.

 4- رفتار های مناسب را در کلاس تقویت کنید.
  5- هرگز از تنبیه بدنی استفاده نکنید.
  6- رفتار نامطلوب را در ابتدای بروز آن  مورد تنبیه قرار دهید نه در انتها. زیرا رفتار درحال شکل گیری بیشتر از رفتاری که انجام شده و لذت آن برده شده قابل اصلاح است.
ب) برقراری ارتباط مؤثر و مثبت با دانش آموزان.
توجه به موارد ذیل در برقراری ارتباط مناسب و مؤثر در کلاس مفید است:
  1- معلم باید مؤدبانه صحبت کند و از کلمات آمرانه بپرهیزد.
  2- معلم باید در مواقع لزوم  از دانش آموزان خواهش و تقاضا کند.
  3- به دانش آموزان بیاموزید که احساسات خود را بدون افراط و تفریط نشان دهند و اینکه استفاده از احساسات برای تأثیر گذاری بر دیگران کار درستی نیست.
  4- گاهی اوقات سوال های غیر جدی مطرح کنید تا ساختار شخصیتی شما جدی و غیر قابل انعطاف به نظر نیاید.
  تأثیر انتظارات معلم
تأثیر انتظارات معلم بر رفتار دانش آموزان طرحی است که پس از تحقیقات مشهور روزنتال و یاکوبسن (1968) ارائه شد و «پیشگویی خودکامبخش» یا «اثر پیگمالیون» نامیده شد. در این تحقیق به طور ساختگی طی یک آزمون  دانش آموزان به ظاهر با استعداد به صورت تصادفی مشخص شدند و به معلمان معرفی شدند. اگرچه این دانش آموزان حقیقتاً دارای چنین استعدادی نبودند اما در پایان سال، در مقایسه به دیگران از پیشرفت بالاتری برخوردار بودند. اگرچه این تحقیق مورد انتقادات گسترده ای قرار گرفت و دارای ضعف هایی بود اما مطالعات بعدی هم به این نتیجه کلی رسید که انتظارات معلم، غالباً عملکرد و رفتار دانش آموزان را در کلاس درس تحت تأثیر قرار می دهد. دلیل آن هم این است که اینچنین دانش آموزانی، وقت بیشتری برای مشارکت در کلاس به دست می آورند و معلم نیز آنها را در رسیدن به جوابها کمک می کند. از سوی دیگر انتظارات نابجا و نامناسب معلم نیز میتواند باعث بروز مشکلاتی در دانش آموزان شود.
انتظارات مثبت معلم نتایج ذیل را به دنبال دارد:
  1- در کلاس، جوی گرم و پذیرا ایجاد می شود.
  2- بازخوردی مناسب به دانش آموزان ارائه می شود.
  3- دانش آموزان برای شرکت در فعالیت های کلاسی ترغیب می شوند.
  4- زمان و فرصت بیشتری برای یادگیری فراهم می شود.
تأثیر گذاری انتظارات معلم، دلایل متعددی می تواند داشته باشد. از جمله اینکه معلم توجه بیشتری می کند، و دانش آموز بدین وسیله تقویت های بیشتری دریافت می کند. به نظر روزنتال، موارد ذیل می تواند به تأثیر انتظار مثبت یا بالا در دانش آموزان گردد:
1- روابط متقابل: رفتار دوستانه و گرم معلم با دانش آموزان.
2- بازخورد: دانش آموزان اطلاعات روشنتری درباره عملکردشان از معلمان دریافت می کنند.
3- درونداد: معلمان اطلاعات بیشتر و طرح های سنگین تری نسبت به بقیه به این دانش آموزان می دهند.
4- برونداد: معلمان فرصت های بیشتری برای پاسخگویی (برونداد) این دانش آموزان می دهند.
نتایج زیر را می توان از تحقیقات اثر انتظار مثبت دریافت نمود:
1- معلم باید عدالت و انصاف را در همه جنبه ها خصوصاً روابط با دانش آموزان و توجه به آنها رعایت کند.
2- معلم باید آگاهانه با اموری که موجب پیشداوری می شود (مثل وضعیت ظاهری، اقتصادی، اجتماعی) مقابله کند.
3- کسب اطلاع معلم از سوابق تحصیلی دانش آموز صرفا برای کمک به آنها نه تحقیر و تمسخر.
  4- معلم ضمن بررسی عملکرد گذشته باید انتظار خود را از پیشرفت های آتی اعلام کند.
5- موارد ضعف دانش آموزان را حتی المقدور حاصل عدم تلاش آنها دانست نه کم توانی ذهنی.

ج) استفاده از روش یادگیری مشارکتی در کلاس.
شیوه  مشارکتی در امر آموزش در مقابل روش سنتی و انفرادی قرار دارد و باید گفت که این شیوه ارتباط مطلوبی بین دانش آموزان پدید می آورد و آنها را برای یادگیری بهتر بر می انگیزاند و عزت نفس آنها را ارتقا می دهد. شیوه های یادگیری مشارکتی همگی در سه اصل مشترکند: آموزش فعالیت مشترک؛ آموزش فعالیت ها به صورت مشترک و گروهی؛ و تقویت عملکرد گروهی.
وجوه تمایز روش های مشارکتی بر اساس شیوه سازماندهی تکالیف و شیوه ارائه پاداش مشخص می شوند:
شیوه سازماندهی تکالیف: الف) تکالیف به صورت مشترک باشد و نمره کلی دریافت کنند. ب) دانش آموزان به صورت انفرادی کار کنند و ارزشیابی شوند در حالی که روی یک موضوع کلی کار می کنند. که این روش دوم باعث می شود همگی افراد گروه درگیر کار شوند.
شیوه ارائه پاداش: اگر در ارائه پاداش به دانش آموزان هر دو جنبه فعالیت فردی و گروهی در نظر گرفته شود بعضی از مشکلات روش مشارکتی برطرف میشود. مثلا در تمرین  ضرب و تقسیم معلم میتواند دانش آموزان را هم انفرادی و هم گروهی امتحان کند یا متوسط نمره تک تک اعضای گروه را نمره گروهی فرض کرد.
 انتقاداتی به شیوه مشارکتی شده است که به آنها اشاره می کنیم:
1- آیا یادگیری مشارکتی منجر به رقابت بین گروهها نمی شود؟ این درحالی است که ما ضعف روش سنتی را رقابت و شکست برخی از دانش آموزان می دانستیم. اما روش مشارکتی نیز میتواند برای گروهی که به موفقیت کمتری می رسد آثار نامطلوبی داشته باشد.
2- آیا این روش برای برخی از افراد فشار زاست یا نه؟ در گروه های بزرگ این قبیل دانش آموزان میتوانند خود را مخفی نگه دارند ولی در گروههای کوچک چطور؟ به هر صورت اگر دانش آموزان احساس «آسیب پذیری» کنند ممکن است شیوه مشارکتی برای آنها مفید نباشد. البته شاید معلمان با جابجا گردن دوره ای این افراد در گروههای مختلف بتوانند این مشکل را تا حد زیادی کاهش دهند.
3- چرا باید هر گروه ترکیبی از استعدادهای خاص و عمومی باشد؟ اگر بعضی از دانش آموزان قبلا در فعالیت های مشارکتی شرکت کرده اند، از آنها به عنوان دستیار استفاده کنید.

د) فراهم کردن جوّ مثبت و مطلوب برای یادگیری و آموزش.
  راهبرد چهارم برای رهبری و هدایت کلاس، در حقیقت چکیده و نتیجه سه راهبرد قبلی است. پیشنهاد هایی برای کمک به این زمینه وجود دارد که به آنها اشاره می کنیم:
1- مقررات کلاس را با مشارکت دانش آموزان تدوین کنید و بیشتر بر پیامد های مثبت اطاعت از قوانین تاکید کنید.
2- آموزش کلاس را با قاطعیت و جدیت شروع کنید و سپس آزادی  بیشتر بدهید.
3- شرایط و ضوابط کلاس را مرتّباً طبق نظر دانش آموزان تغییر ندهید.
4- از تهدید بپرهیزید.
5- بر عملکرد دانش آموزان تمرکز کنید نه شخصیت آنها.
6- آرام و قاطع برخورد کنید.
7- از انتقامجویی یا تمسخر دانش آموزان بپرهیزید.
8- اگر عصبانی هستید ابتدا خود را کنترل و سپس به صحبت بپردازید.
9- رفتار های نامطلوب را با جریمه ، به تکالیف درسی پیوند نزنید.
10- با دادن فرصت دوباره به دانش آموزان خاطی و پذیرش آنها، آنها را تقویت کنید.
11- از اشتباهات کوچک چشم پوشی کنید.
12- یادگیری را معنی دار کنید.
13- در صورت لزوم و عدم توجه به اشاره های غیر مستقیم، دانش آموزان را به طور مستقیم مورد خطاب قرار دهید.
14- از ساز و کارهای پیچیده روانشناختی و عواملی که بر تدریس اثر می گذارد استفاده کنید.
15- به تأثیر انتظار معلم و تحقیقات انجام شده در این زمینه توجه داشته باشید.
16- کلاس درس را نظامی اجتماعی در نظر بگیرید. بدون تردید این آموزش ها و نوع روابط آموخته شده در زندگی بزرگسالی هر دانش آموز تأثیر می گذارد و میزان موفقیت یا عدم موفقیت او را تا حدود زیادی مشخص می کند.

منبع:  برگرفته از کتاب روانشناسی تربیتی کد یور

ادامه نوشته

رابطه مدیر با معلمین مدرسه

 معلمین رکن اساسی تعلیم و تربیت هستند. برقراری روابط حسنه و جلب نظر و رضایت آن ها یکی از اساسی ترین کارهای مدیر آموزشگاه می باشد. اگر مدیری قادر باشد که با بر آوردن نیازهای معلمین، برقرار کردن شرایط مناسب رشد و به وجود آوردن جوی انسانی و عاطفی، همه معلمین احساس خوشحالی و رضایت خاطر کنند، تقریباً باید گفت که این مدیر قسمت اعظم وظایف مدیریتی خود را به انجام رسانیده است. آنچه تحت عنوان رابطه حسنه با معلمین مطرح می شود، پدید آوردن تمام زمینه ها و شرایط لازم برای ایجاد روحیه ، علاقمندی به کار و انگیزش و رضایت آن ها در محیط کارشان در جهت تحقق اهداف آموزش و پرورش است. کیمبل وایلز اساسی ترین راه های عملی را به مدیران برای به وجود آوردن جو رضایت بخش عاطفی با برقراری روابط حسنه با معلمین پیشنهاد می کند.

 1- احترام به شخصیت معلمین که با آن ها سر و کار دارد: نظر به این که معلمین رابطه ای معنوی با دانش آموزان و کار خود دارند و اشتغال آن ها به امر تدریس در درجه اول انگیزه ی مادی ندارد، از شخصیتی معنوی و روحانی برخوردارند. این احساس، آن ها را در میان صنوف دیگر شغلی یکه و ممتاز می سازد و از نظر سلسله مراتب نیازها، آن ها را در مراحل بالا قرار می دهد. اصولاً، شغل معلمی احترام به شخصیت معلم را می طلبد. مدیر و همه افراد جامعه باید به مقام، موقعیت و شخصیت معلم احترام بگذارند.

 2- توجه به مشکلات معلمان و اولویت بر رفع آن ها نسبت به مشکلات خود مدیر: معلمان نیاز به آرامش فکری و احساس امنیت شغلی و مالی دارند و باید این نیازها طوری تأمین شود که آن بتوانند در کمال آرامش و راحتی به کارهای فکری خود مانند فکر کردن برای پیدا کردن راه حل های مناسب برای حل مشکلات دانش آموزان، طرح درس و تدریس مناسب بپردازند. اگر چه در نظام آموزشی متمرکز ما، مدیران از قدرت قانونی و امکانات مناسب برخوردارند نیستند و نمی توانند به طور رسمی به حل مشکلات معلمان بپردازند، ولی بسیاری از مشکلات نیاز به توجه به کمک های روانی و حمایت از طرف مدیر دارد و نیاز به کارهای بزرگ ندارد و مدیر علاقمند می تواند از عهده آن برآید. در عین حال، چنانچه مدیر به کمک های بیشتری از طرف مقامات بالاتر برای کمک به معلمان نیاز داشته باشد، مدیران سطوح بالاتر باید چنین کمک هایی را در سازمان تحت نظر خود پیش بینی کنند. این کمک ها ممکن است دادن وام، اعزام به بیمارستان، بیمه معتبر، مشاورت های قضایی، مشاوره های روانی و غیره باشد.

 3- توجه و احترام به عقاید و پیشنهادات معلمان: مدیر باید حداکثر سعی خود را در پذیرش و به کار بردن پیشنهادات معلمان معمول دارد. پذیرش و توجه به عقاید و پیشنهادات معلمان، علاوه بر آن که محیطی خلاق و مبتکر به وجود می آورد، سبب دلگرمی و احساس رضایت معلمان نسبت به کارشان می شود. بالعکس، بی احترامی به نظرها و پیشنهادات معلمان آن ها را از مدیر و مسائل آموزشی دور می سازد و تدریجاً سبب ناکامی، تعارض و بی تفاوتی آن ها می شود.

 4- تشکیل جلسات ملاقات با معلمان: این که هر معلم فرصت بیان ایده های خود را داشته باشد، یکی از راه های اساسی علاقمند سازی معلمان به کار خود و مدرسه می باشد. معلمان، دبیران و اساتید مانند همه انسان های دیگر علاقمند هستند که در امور سازمان آموزشی سهیم و شریک باشند و در سرنوشت محل کار خود مؤثر واقع شوند. مدیر باید با تشکیل جلساتی، زمنیه مشارکت و فرصت اظهار نظر و بیان عقیده به همه همکاران خود بدهد و با دقت فراوان نظرهای مثبت و دلسوزانه آن ها را بکار بندد. شوراهای آموزشی و عمومی بهترین امکان استفاده از افکار و نظر آن هاست که بعداً به طور مفصل تری درباره ی آن سخن خواهیم گفت.

 5- تشویق به فعالیت های اجتماعی که روابط دوستانه ای بین اعضای سازمان آموزش بوجود آورد: یکی از روش هایی که باعث ایجاد روابط نزدیک، صمیمی و دوستانه می شود، مشارکت افراد در کارهای گروهی و اجتماعی است. فعالیت های اجتماعی سبب به وجود آمدن روحیه تعاون، همکاری و حل مشکلات به صورت دسته جمعی و پذیرش نقش و وجود هر فرد می شود. فعالیت های اجتماعی تأثیر به سزایی در بالابردن روحیه در کل سازمان دارد. مدیر باید با توجه به امکانات خود شرایط مشارکت معلمان را در فعالیت های اجتماعی فراهم سازد.

 6- به وجود آوردن شرایط راحت و جذاب در محیط کار: وجود شرایط مناسب و راحت در محیط کار موجب احساس سرزنده بودن و ایجاد روحیه بهتر و علاقه بیشتر به کار و زندگی می شود. تسهیل امکانات و شرایط که انجام امور را راحت تر و مؤثرتر سازد، معلمین را به کارشان علاقمند می سازد و سبب داشتن خاطرات خوش در آن ها می شود و در نهایت آن ها را به کارشان و فعالیت بیشتر در مدرسه و کلاس جذب می کند. تهیه ی بعضی از وسایل کمک آموزشی ارزان قیمت، در صورت نبودن بنیه مالی قوی، موجب خوشحالی می شود. وسایلی مانند نقشه، کتاب، میز و صندلی برای نشستن، و چراغ مطالعه، دستگاه نمایش و هم چنین وسایل و امکانات استراحت و آرامش فکر مانند مبل راحت، پرده، گل و فضای سبز و نظایر آن سبب جذاب تر شدن محیط کار می شود.

 7- داشتن رفتار متناسب و آمیخته با احترام نسبت به معلمان: مدیر باید از رفتاری که سبب سبکی و پایین آوردن ارزش محیط آموزشی می شود، خودداری کند. مدیر و معلمین، هر دو الگوی رفتاری دانش آموزان هستند و به همین دلیل باید از رفتاری باوقار، با متانت و سنجیده برخوردار باشند. شغل مدیریت ایجاب می کند که مدیران به عنوان معلم معلمان از رفتاری تحت کنترل و حساب شده برخوردار باشند. از آنجا که معلمین، اصولاً انسان های مبادی آداب هستند، از مدیران توقع دارند که رفتاری مناسب و سنگین و  آمیخته با احترام داشته باشند. مدیر باید به علت آن که رفتارش برای معلمان و دانش آموزان الگو می باشد، در حد شأن و ارزش تربیتی مدرسه، نسبت به معلمان و دانش آموزان رفتاری قابل قبول داشته باشد.

 منبع: روابط انسانی در آموزشگاه - دکتر سید محمد میر کمالی